[Ulv]

26. ALÞINGI Á ÞINGVELLI

Alþingi var fyrst sett árið 930 á Þingvelli við Öxará.
Um 900 hafði maður að nafni Þórir kroppinskeggi numið land á þessu svæði, allt að landnámi Ingólfs Arnarsonar við Þingvallavatn sem þá nefndist Ölfusvatn.
Hermt er að Þórir hafi drepið þræl og falið líkið í gjá nokkurri. Illvirki þetta komst upp og var Þórir dæmdur á Kjalarnesþingi og missti þar með allar eigur sínar. Landnám hans varð nú sameign allra landsmanna (almenningur) og síðar varð það úr að þar skyldi Alþingi háð.
Íslendingabók Ara fróða segir frá Grími geitskör sem ferðaðist um Ísland í leit að þingstað. Hann valdi Alþingi stað þar sem síðar var nefndur Þingvöllur við Öxará.
Þingvöllur hafði marga kosti sem þingstaður:

- Staðutinn lá vel við fjallvegum.
- Hann var í grennd við fjölmennustu byggðir landsins.
- Þar var rennandi vatn.
- Silungsveiði var í Þingvallavatni.
- Eldivið var auðvelt að sækja í skóginn (kjarrið ).
- Bithagar voru góðir fyrir hesta.

Störf Alþingis fóru fram undir berum himni. Að Lögbergi, á austurbarmi Almannagjár, var þingið sett og því slitið og lögin sögð upp; þaðan fóru lögrétta og dómar til starfa.
Ekki er vitað hvar lögrétta sat í fyrstu en síðar var hún á völlunum fyrir austan Öxará.
Lögberg er talið hafa verið í brekkunni þar sem fánastöngin er nú. Lengi var talið að Lögberg hafi í fyrstu verið á spönginni á milli Flosagjár og Nikulásargjár. Það er þó allsendis óvíst.
Margir kannast betur við nafngiftina "Peningagja" um vesturenda Nikulásargjár, vegna þeirrar venju ferðalanga að henda smámynt í gjána. Á þessum stað voru stundum háðir fjórðungsdómar, einkum ef ófriðvænlegt var.


Skýringar

Alþingi, -s : Parliament : альтинг, парламент
setja (S) : found, establish : основывать, учреждать
um : about : около
kroppinskeggi : ragged beard : курчавая борода
nefnast (S) : be called : называться
herma (S) : tell, report : говорить, сообщать
þræll, -s, -ar : slave : раб
fela (S) : hide, conceal : прятать
lík, -s : corpse : труп
gjá, -r : fault, ravine, cleft : ущелье
illvirki, -s : crime : преступление, злодеяние
komast upp (S) : be discovered : раскрыться, стать известным
dæma (S) : sentence : приговаривать
þing, -s : assembly, (here) legislative assembly : тинг, законодательное собрание
missa (S) : loose : здесь - изгнать
þar með : thereby : таким образом
eigur ft. : belongings, possessions, property : имущество
sameign, -ar, -ir : collective ownership, joint property : общая собственность
almenningur, -s : general public : общий, народный
verða úr (S) : come about : случаться
heyja (S) : assemble, hold : собирать
fróður : learned : мудрый, ученый (Ари Мудрый)
geitskör, -skarar : goat-hair : козлиная борода
leit, -ar, -ir : search : поиск
þingstaður : parliament site : место для тинга
liggja vel við (S) : be very near to : быть поблизости
fjallvegur, -ar, -ir : mountain road : горная тропа
grennd, -ar : neighbourhood (U.K.) : соседство
fjölmennur : populous : населенный
rennandi : running : бегущий, здесь - проточный
silungsveiði, -ar : trout fishing : ловля форели
eldiviður, -ar : fire-wood : дрова, растопка
skógur, -ar : forest, wood : лес
kjarr, -s, kjörr : brushwood : подлесок
bithagi, -a, -ar : grazing land : пастбище
starf, -s, störf : work : работа
fara fram (S) : proceed : продолжать
úndir berum himmi : in the open air : под открытым небом
himinn, -s, -ar : sky : небо
Lögberg : (lit. 'law rock') : Скала Закона
barmur, -s, -ar : edge : край
setja (þing) (S) : open Parliament : открывать тинг
slíta (þingi) (S) : close Parliament : закрывать тинг
lög ft. : law : закон
segja upp (lög) (S) : recite (law) : говорить (законы)
lögrétta, -u : legal review committee : лёгретта, законодательный и судебный совет
dómur, -s, -ar : court : суд
völlur, vallar, vellir : field, plain : равнина
brekka, -u, -ur : slope : склон
fánastöng, -stangar, -stengur : flagpole : флагшток
spöng, spangar, spangir : arch : дуга
allsendis : completely : совершенно, полностью
óvís : uncertain : неясный, непонятный
kannast við (S) : recognize : узнавать, признавать
nafngift, -ar, -ir : naming : наименование
vesturendi, -a : west end : западный конец
venja, -u, -ur : custom, practice : обычай
ferðalangur, -s, -ar : tourist, traveller : турист, путешественник
henda (S) : throw : бросать
smámynt, -ar : coins : маленькая монета
fjórðungsdómur : district court : четвертной суд
fjórðungur, -s, -ar : one of four large districts (N-S-E-W) : четверть (северная,жная, восточная или западная)
einkum : especially : особенно
ófriðvænlegur : unsettled, close to war : неспокойный, немирный