[Ulv]

22. "SÆLL OG BLESSAÐUR"

Áður fyrr voru kveðjusiðir á Íslandi öðruvísi en nú.
Þegar gestur kom á bæ, barði hann þrjú högg á bæjarþil til að gera vart við sig.
Ef dimmt var orðið guðaði hann á glugga með því að fara á gluggann og segja: "Hér sé Guð".
Heimilisfólkið svaraði þá með þessum orðum: "Guð blessi þig".
Einhver heimamanna gekk til dyra og heilsaði gestinum: "Blessaður og sæll og vertu velkominn." Síðan var honum boðið til baðstofu. Hann kastaði kveðju á heimamenn og sagði: "Sæl verið þið öll saman" eða "Sælt og blessað fólkið".
Síðan gekk gesturinn að hverjum og einum, ungum sem gömlum, og heilsaði með kossi.
Ef gesturinn var kunningi eða vinur heimamanns sagði hann: "Sæll og blessaður" og heilsaði bæði með kossi og handabandi. Heimamaður tók undir kveðjuna og sagði: "Komdu sæll og blessaður". Oft bættu menn einnig við öðrum kossi og sögðu: "Og þakka þér fyrir síðast".
Þannig gátu menn haldið áfram lengi.
Gesturinn skilaði kveðjum sem svarað var: "Guð blessi hann".
Loks var gesti vísað til sætis.
Ef gestur kom meðan verið var að lesa húslestur settist hann fremur hljóðlega og heilsaði engum fyrr en að lestri loknum.
(Nú segir fólk "bless (bless)" og unga fólkið "hæ, hæ" og "bæ, bæ".)


Skýringar

kveðjusiðir ft. : ways of greeting : способы приветствия
en (með mst.) : than : чем
bær : farmhouse : здесь - хутор, ферма
berja (S) : knock : стучать
högg, -s : knock, stroke : стук, удар
þil, -s : wall, panelling : стена, панель
gera (S), g. vart við sig : make oneself known, show oneself : дать о себе знать
ef : if : если
guða (S) : say "God is here" ("Here be God") : благословлять, говорить "Да пребудет здесь Господь"
gluggi, -a, -ar : window : окно
sé, vh. af vera : be : сослагательное наклонение (viðtengingarháttur) от глагола "быть"
Guð : God : бог
heimilisfólk : occupants (of a house) : домочадцы
þessi : this : этот
orð, -s : word : слово
blessa (S) : bless : благословлять, освящать
einhver : somebody : кто-то
heimamaður : one of the household : домочадец
dyr ft. : door : дверь
velkominn : welcome : приветствуемый
bjóda (S) : invite : приглашать
baðstofa, -u, -ur : living-room (in old farmhouses) : жилая комната
kasta (S) : throw : бросать
kveðja, -u, -ur : greeting : приветствие
hver og einn : each and every one, one and all : все подряд
ungur : young : молодой
koss, -ar : kiss : поцелуй
handaband, -s, -bönd : handshake : рукопожатие; heila með handabandi : shake hands : обменяться рукопожатиями
taka undir (við ) (S) : return a greeting : вернуть приветствие, ответить на приветствие
síðastur : the last : последний
þannig : in this way, thus : так, таким образом
halda áfram (S) : continue : продолжать
skila (S), s. kveðju : pass on greetings : ответить на приветствие (skila - возвращать)
vísa (S) : show, direct : указывать, показывать
húslestur, -s, -lestrar : domestic service, family prayers : семейная молитва, чтение
hljóðlega : quietly : тихо
ljúka (S) : end : заканчивать